Basic vocabulary — Page 25 — Series B, pictures 01-04: fire, paper, campfire, house, to extinguish


1
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะดาด กะดาดมันกำลังถืกไฟไหม้
เป็นหญังไฟคือไหม้กะดาด จักคือกัน จักว่าไฟเป็นหญังมันคือไหม้กะดาด จักว่าไฟมันมาแต่ใส คือได้มาไหม้กะดาดแผ่นนี้
แล้วไฟนี้มันไหม้โดนบ่ กะหน้าสิบ่โดน กะอาดสิไหม้บ่โดนปานใด
เพาะว่ากะดาดมันแผ่นน้อยหนึ่ง ไฟมันไหม้แป่บเดียว กะดาดแผ่นนี้กะสิเบิดแล้ว ขั้นกะดาดเบิดแล้ว ไฟมันกะสิดับลง ไฟมันกะสิเซาไหม้ หลือว่าเซาติด

2
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นกองไฟ หลือว่ากองฟืน ตอนนี้ไฟ[มัน]กำลังไหม้กองฟืนนี้อยู่
ฟืนนี้คืออี่หยัง ฟืนหนิกะเป็นท่อนไม้นั้นหละ เป็นกกไม้ เป็นต้นไม้ เอาต้นไม้ต้นน้อยใหญ่เอามาฮาน หลือว่ามาฟันๆๆ ให้มันซิ้นน้อยหลือว่าให้มันท่อนน้อยกะสิกายเป็นฟืนหลือว่าต้นฟืน
ตอนนี้อยู่กองไฟมันมีต้นฟืนหลายต้นบ่ หลือว่ามันมีหลายท่อนบ่ กะหลายท่อนอยู่ เป็นสิบยี้สิบท่อนพุ้นแหล้ว วางกองกันอยู่ วางท้อนกันอยู่ หลายท่อนหลายต้นคัก แล้วไฟมันกะกำลังไหม้อยู่ กำลังไหม้ต้นฟืนนั้นหละ กำลังไหม้กองฟืนนั้นหละ

3
ตอนนี้เกิดอี่หยังขึ้น ตอนนี้ไฟกำลังไหม้บ้าน ไฟกำลังไหม้เฮียน ตอนนี้ไฟกำลังไหม้เฮียนอยู่
ไฟไหม้เฮียนพุใด จักหละเด้อบัดหนิ จักว่าไฟไหม้เฮียนพุใด ฮู้แต่ว่าตอนนี้ไฟมันกำลังไหม้บ้านไหม้เฮียนคนอยู่ ไหม้บักแฮงหนึ่ง ลุก[...]ขึ้นพุ้นหนะ จักว่าไฟมาแต่ใส
มันดีบ่ขั้นไฟไหม้บ้านหนิ กะบ่เลว กะบ่ดีปานใดเลว ขั้นพุใดไฟไหม้บ้านกะซวยเติบพุ้นแหล้ว ของอยู่ในบ้านกะเสียหายเบิด กะพังเบิด กะเสียเบิด
ซู่คนบ่คิดว่ามันดีดอก ขั้นไฟไหม้บ้านหนิ มีแต่ความเสียหาย มีแต่ความหายยะนะ
แล้วไฟนี้มันไหม้โดนไป่ กะจักคือกัน จักว่าไหม้โดนหลือบ่โดน ฮู้แต่ว่ามันกำลังไหม้เฮียนหลังนี้อยู่ กะอาดสิไหม้แต่โดนนั้นหละพุ้นหนะ ไหม้เบิดบ้านเบิดเฮียนเอาโลด

4
เกิดอี่หยังขึ้นตอนนี้ ตอนนี้กะไฟไหม้บ้านอยู่ จักว่าไฟไหม้บ้านพุใด ลุกบักแฮงหนึ่ง ลุกบักคักพุ้นหนะ ไหม้คักอี่หลี
แล้วมีคนมาซ่อยดับไฟบ่ กะมีอยู่พุ้นหนะ แนมเห็นลดคันหนึ่ง มีลดคันหนึ่ง กะอาดสิเป็นลดดับเพิงกะได้ เขาอาดสิมาซ่อยเหลียในกานดับเพิงหลือว่าดับไฟไหม้หม้องนี้กะได้

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
กะดาด ga-da:t M-LF กระดาษ paper
มัน man HR มัน it (also used to refer to people)
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
ถืก thʉ:k LF ถูก marker for passive {ขั้นมันถืกความฮ้อนมันกะละลาย = when it is exposed to heat, it melts} {เฮ็ดในสิ่งที่บ่ดี เขากะเลยต้องถืกจับ = [he's] done something bad, so he gets arrested} {กะดาดมันกำลังถืกไฟไหม้ = the paper is burning}
ไฟ fai HR ไฟ 1. fire, flame
2. electricity, power
3. light
ไหม้ mai LF ไหม้ 1. to burn, to catch fire
2. to be on fire
3. burnt
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
มา ma: HR มา 1. to come
2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person}
แต่ใส tɛ:-sai H-M จากไหน where from?
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
แผ่น phɛn H แผ่น clf. for pieces/pages of paper {สะหมุดมีหลายแผ่นบ่ = Does the notebook have many pages?} {กะดาดแผ่นนี้ = this piece of paper}
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
โดน do:n M นาน time: long
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
หน้า na: LF หน้า 1. front {ปะตูหน้า = front door}
2. face {เขากำลังล้างหน้า = he's washing his face}
3. auxiliary: conditional tense {เขาหน้าสิเป็นพุบ่าวพุสาวกัน = they are probably groom and bride} {กะหน้าสิส้มอยู่ = it's likely to be sour}
4. season {หน้าฮ้อน = hot season}
5. page
6. clf. for pages {เฮาอ่านฮอดหน้านั้นแล้ว = we've read until this page}
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
ปานใด pa:n-dai M-M เท่าไหร่, มาก 1. after negative: (not) very, (not) so much {บ่ใหญ่ปานใด = not so large, not very large}
2. how much, how many {เฮาบ่สามาดนับได้ว่ามันมีหลายปานใด = it's impossible to count how many there are}
เพาะว่า phɔ-wa: H-H เพราะว่า because
น้อย nɔ:i HF น้อย 1. few, little
2. small
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
แป่บเดียว pɛp-di:ao H-M แป๊บเดียว just a moment
เบิด bə:t/bət LF/M หมด 1. completely, totally, entirely {เทิงเบิด = all of them} {เบิดมื้อเบิดค่ำ = [all] day and night} {ขั้นพุโดยสานลงลดไฟเบิดแล้ว [...] = when all passengers have disembarked […]} {เขากินเบิดบ่ = Has he eaten all of it?}
2. to be finished, to be exhausted, to come to an end, to have no more {โน่ดบุ่กแบ็ดเบิด = the notebook is out of battery/the notebook needs recharging}
ขั้น khan LF เมื่อ when, if
ดับ dap M ดับ 1. inactive, out (light, electronic device)
2. to extinguish (e.g., a fire, smell etc.) {ดับไฟ = to extinguish a fire} {ลดดับเพิง = fire truck}
ลง loŋ HR ลง 1. to descend, to lower, to go down
2. down
3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus}
4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat}
เซา sao HR จบ 1. to stop, to be finished {น้ำมันเซาไหลแล้ว = the water has stopped flowing} {ฝนเซาตกแล้ว = it has stopped raining} {มันสิเซาเสียงดัง = (phone) it stops ringing loudly}
2. to prevent, to hinder
3. to rest {เซาเมี่ยย = to rest}
หลือ lʉ: M หรือ or
ติด tit M ติด to light, to ignite {ขั้นบ่กดปุ่ม มันกะบ่ติด = [of a device or appliance] if you don't press the button, it won't start}
กองไฟ gɔ:ŋ-fai M-HR กองไฟ bonfire, campfire
กอง gɔ:ŋ M กอง 1. pile, heap {กองไฟ = bonfire, campfire (see separate entry)} {กองฟืน = bonfire, campfire, a pile of logs/pieces of wood} {กองเฟียง = haystack}
2. to pile, pile up, heap, stack {วางกองกันอยู่ = being piled up}
ฟืน fʉ:n HR ฟืน firewood
ตอนนี้ tɔ:n-ni: M-HF ตอนนี้ now
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
หนิ ni M นี่แหละ, เหรอ/หรอ 1. particle used to emphasize a statement or form (or add to) a question {เป็นตาแซบคือหญังหนิ = it's really tasty} {เคี่ยงพอเท่าๆ หนิ = the [radio] is appropriately sized (i.e., not too large)}
2. variant of นี้ = this
Notes: translation to be determined; maybe sometimes like Thai นี่แหละ; other examples given: อยู่ใสหนิ อยู่ตลาดหนิ กินเข้าไป่หนิ
ท่อนไม้ thɔn-mai H-HF ท่อนไม้ log, piece of wood
นั้นหละ nan-la HF-M นั่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
กกไม้ gok-mai M-HF ต้นไม้ tree
ต้นไม้ ton-mai HF-HF ต้นไม้ tree
เอา ao M เอา to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of}
ต้น ton HF ต้น 1. clf. for trees, plants, logs/pieces of wood {ต้นไม้ต้นใหญ่ = a large tree} {ต้นฟืน = log/piece of wood}
2. first, primary, initial {ลูกคนต้นหมู่ = first child}
ใหญ่ ɲai H ใหญ่ large, big
ฮาน ha:n HR ตัดต้นไม้ใหญ่, ตัดกิ่งไม้ to cut down a tree, to cut down branches of a tree
ฟัน fan HR ฟัน to cut, to hack, to chop
ให้ hai LF ให้ 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine}
2. for
3. to allow, to be allowed
ซิ้น sin HF ชิ้น 1. piece, slice
2. skin {หนีบซิ้น = to pinch the skin}
ท่อน thɔn H ท่อน clf. for timber cutoffs, pieces of wood, logs
กาย ga:i M กลาย to become, to turn into, to change to
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
สิบ sip M สิบ ten
ยี้สิบ yi:-sip HF-M ยี่สิบ twenty
พุ้นแหล้ว phun-lɛ:o HF-LF นู่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
Notes: variant of พุ้นหละ
วาง wa:ŋ HR วาง to place, to set/put down {โทละสับ/phone: วางสาย = to hang up} {มีเกิบวางอยู่ในก่อง = there are shoes in the box} {มือข้างหนึ่งเขาวางอยู่เทิงโต่ะ = he's put one of his hands on the table}
กัน gan M กัน mutual, each other, with another, together {เขากำลังนั่งเว้ากัน = they're sitting and talking} {เขาสองคนฮักกัน = they love each other} {ปาสองโตนี้ ใหญ่ห่างกันหลายบ่ = These two fish here, are they very different in size (from each other)?} {ต่างกัน = to be different (from each other)} {ก่องอันไหนหนักกว่ากัน = Which box is heavier (than the other(s))?}
ท้อน thɔ:n HF รวม, ซ้อน, กองไว้ to gather together, to pile up
คัก khak H intensifier: very, very much
เกิด gə:t LF เกิด 1. (often together with ขึ้น) to happen, to arise, to take place {เกิดอี่หยังขึ้น = what is happening?} {บ่มีหญังเกิดขึ้น = nothing's happening}
2. to be born
3. to grow {หนวดกะคือสิเกิดอยู่ใต้ดัง = a moustache grows below the nose}
ขึ้น khʉn LF ขึ้น 1. to go up, to increase
2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising}
3. more
4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train}
บ้าน ba:n HF บ้าน 1. house, home
2. village (also used as a prefix before the name of a village)
3. home country, home region {บ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด = How do we plant rice in Isaan/Thailand?}
เฮียน hi:an HR เรือน house, home
พุใด phu-dai H-M ใคร 1. who {มีพุใดโทมากะบ่ลู้ = I don't know who has called} {ห้องนอนของพุใด = whose bedroom (is this)? }
2. someone, somebody, anybody, in negative context: nobody {บ่มีพุใดอยู่กับเขาเลย = there's nobody with him}
หละ la M แหละ, ล่ะ 1. auxiliary for emphasis at the end of a phrase
2. auxiliary to create a follow-up question: And what about ... ? {แล้วลดคันที่สองหละ = And what about the second car?}
เด้อ də: HF final particle
บัดหนิ bat-ni M-M [...] บัดหนิ = ทีนี้ [...] final particle: adds a sense of immediacy
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
แต่ว่า tɛ:-wa: H-H แต่ว่า 1. but
2. only {ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว = I only know that he's standing there by himself}
คน khon HR คน person, people
บัก bak M 1. intensifier before adjectives {ปาโตบักใหญ่ = a (very) large fish}
2. prefix in front of fruits and vegetables {บักแตงโม = watermelon}
3. can be used as a reference for a male person of the same or younger age {บักอันนี้ = this lad}
แฮง hɛ:ŋ HR แรง 1. strong {ลมกำลังพัดแฮงอยู่ = to wind is blowing strongly}
2. loud {เสียงแฮง = loud}
3. strength, power
ลุก luk H ลุก 1. to be in flames, to burn
2. to rise, to get up, to stand up
พุ้นหนะ phun-na HF-H นู่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
Notes: variant of พุ้นหละ
ดี di: M ดี good
เลว le:o HR particle emphasizes negation {กะบ่เลว = no, not at all} {จักเลว = I don't know!}
Notes: [Ton] can maybe also carry M tone
ซวย su:ai HR ซวย unlucky
เติบ tə:p LF intensifier: very, much {เว้ากันโดนเติบ = to talk a long time}
ของ khɔ:ŋ M ของ thing, object
ใน nai HR ใน in, within
เสียหาย si:a-ha:i M-M เสียหาย to damage
พัง phaŋ HR พัง 1. to be destroyed
2. to be damaged, broken
เสีย si:a M เสีย 1. to deteriorate, to go bad
2. to die {เสียซีวิด = to die, to loose one's life}
ซู่ su: H 1. all, entire
2. every, any {ซู่พุซู่คน = everybody} {ซู่สิ่งซู่อย่าง = everything} {ไก่ต้องกินเข้าซู่มื้อ = chicken need to eat every day} {ซู่คนสิมีขาเอาไว้ถ้าญ่าง = everybody has legs to walk}
คิด khit H คิด 1. to think
2. to calculate {คิดเงิน = to calculate the price}
ดอก dɔ:k LF หรอก, ดอก 1. particle used after a negative, relativizing or explanatory statement to make the sense milder {กินเข้าบ่ บ่กินดอก = Are you going to eat [with us]? No.} {เป็นก้อนสี่เหลี่ยม ก้อนน้อยๆ ดอก = These are cubes, small cubes.} {แล้วกะมีลดคันหนึ่งขี่ผ่านมา เป็นลดเก็งดอก = And there's a car passing, a sedan.}
2. particle used to emphasize (not necessarily a negative) contrast
3. particle used for emphasis {ดอกไม้นี้งามบ่ กะงามอยู่ เบิ่งงามๆ ดอก = Is this flower beautiful? Yes, it's beautiful, it looks beautiful}
แต่ tɛ: H แต่ 1. but {แต่บ่ต่างกันหลาย = but not very different} {แต่บ่ลู้ว่าเขาญ่างมาแต่ใส = but [I] don't know where he's coming from, see also: แต่ว่า}
2. only {ตอนนี้มีแต่ขี้ฝ้า = now there are only clouds}
ความ khwa:m HR ความ 1. prefix: state, condition, quality
2. content, subject, matter, affair
ความหายยะนะ khwa:m-ha:i-ya-na HR-M-M-H ความหายนะ disaster, catastrophe
ไป่ pai H หรือยัง question particle: yet {เขาข้ามสะพานไป่ = Has he crossed the bridge yet?} {เขากินเข้าแล้วไป่ = Has he finished eating yet?} {กินเข้าไป่? บ่ทันกิน = Have you eaten yet? Not yet.}
หลัง laŋ M หลัง 1. back, after
2. back (of body) {ขี่หลังควย = to ride on a water buffalo}
3. clf. for houses {บ้านหลังใหญ่ = a large house} {เฮียนไม้หลังเก่า = an old wooden house}
เอาโลด ao-lo:t M-HF เอาเลย, ทำเลย, จริงๆ in final position: intensifier {โตส่ำกะทะเอาโลด = [a fish] as large as the pan!} {เกียบเต็มถ้วยเอาโลด = the bowl is almost full!} {ทะนาคานมันสิไปตั้งไว้อยู่ซู่หม้องเอาโลด = banks are everywhere!}
บักคัก bak-khak M-H intensifier: very, very much (variant of คัก)
อี่หลี i:-li: H-M จริง intensifier: really
Notes: pronunciation: also realized as อี่หลิ
ซ่อย sɔ:i H ช่วย to help, to assist {ขอบใจเด้อที่มาซ่อย = Many thanks for your help!}
แนม nɛ:m HR มอง to look, to glance, to stare {เขากำลังยืนแนมก้อนหินอยู่ = he's standing and looking at the stone/rock} {ข้างหนึ่งแนมเห็น อีกข้างหนึ่งแนมบ่เห็น = [we] see one side, [we] can't/don't see the other side}
เห็น hen M เห็น to see
ลด lot H รถ 1. car, motorized vehicle
2. vehicle, cart {ลดขายแนวกิน = food cart}
คัน khan HR คัน clf. for cars, trains, motorbikes, boats {ลดไฟคันนี้ = this train} {ลดเก็งคันสีเขียวคันน้อย = a small green car}
เพิง phə:ŋ HR เพลิง fire, blaze, flames {ลดตับเพิง = fire truck}
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
ซ่อยเหลีย sɔ:i-li:a H-M ช่วยเหลือ to help, to assist
Notes: pronunciation: also realized as ซ่อยเหลือ
กาน ga:n M การ prefix indicating the action of ...
หม้อง mɔŋ LF ที่, แห่ง, บริเวณ 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place}
2. clf. for places