Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 04: poor, rich


อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะมีคนสองคน แล้วกะเป็นสองถานะพ้อม กะสิมีคนจนกับคนลวยอยู่ในพาบนี้หลือว่าในไอลูบที่เฮาเห็นนี้
คนหนึ่งกะเป็นคนจน แล้วคนจนหนิ เป็นหญัง เขา เฮาคือฮู้ว่า เขาคือคนจน หลือว่าเขาเป็นคนจน กะฮู้ได้ว่ามีพุซายคนหนึ่งกำลังนั่งขอทานอยู่ มีหมวกใบหนึ่งเอาวางไว้ข้างหน้า แล้วกะญกมือไหว้พ้อม บ่งบอกถึงกานขอทาน หลือว่ากานขอเงินของพุอื่น หลือว่ากานขอในสิ่งต่างๆ ที่เจ้าของบ่มี
แล้วเขาขอทานอยู่ใส เขาอาดสิขอทานในสะถานที่ต่างๆ ที่มีคนญ่างผ่าน หลือว่าคนญ่างไปมาเนาะ
แล้วอีกคนหนึ่ง พุซายอีกคนหนึ่ง ฮู้ได้จั่งใดว่าเขาคือคนลวย หลือว่าเขาเป็นคนลวย เขาบ่ได้เป็นคนจน กะฮู้ว่าจากกานแต่งโตของเขาแล้ว กะฮู้ได้เลยว่าเขาอาดสิเป็นคนมีเงิน หลือว่าเป็นคนลวย มีถานะพอปะมานจักหน่อยว่า เบิ่งจากกานแต่งโตของเขาแล้ว เบิ่งมีพูมถานดูดีเนาะ ใส่เกิบผ้าใบ ใส่สูด ใส่แว่นตาอี่หยังแล้ว เบิ่งซงแล้วกะคือสิเป็นคนลวย อาดสิบ่แม่นคนขอทานดอกเนาะ ขั้นเบิ่งลูบลักหน้าตาแล้ว

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
คน khon HR คน person, people
สอง sɔ:ŋ M สอง two
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
ถานะ tha:-na M-H ฐานะ status, condition, position, standing
พ้อม phɔ:m HF พร้อม at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle}
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
จน jon M จน 1. poor {คนจน = a poor person}
2. until, such that {เสียงดังเลี้ยยๆ จนคนสิลับ = (phone) it's ringing until [he/someone] answers the call} {ถ้าจน [...] = to wait until [...]}
กับ gap M กับ 1. and {ลุงกับป้า = uncle and aunt} {กวยเตียวหมูกับกวยเตียวไก่ = noodle soup with pork and noodle soup with chicken}
2. with, to {ค้ายๆ กับคำว่า ... = similar to the word ...}
3. prefix in front of foods {กับเข้า = side dishes eaten with rice} {เขากินกับกวยเตียว = he's eating noodle soup}
ลวย lu:ai HR รวย rich
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
ใน nai HR ใน in, within
พาบ pha:p HF ภาพ 1. picture, photo
2. clf. for pictures, photos
หลือ lʉ: M หรือ or
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
ไอ ai M filler word
ลูบ lu:p HF รูป 1. picture, image, photo
2. form, shape
3. clf. for pictures, images, photos
ที่ thi: H ที่ 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely}
2. for ordinal numbers {ที่สาม = third}
เฮา hao HR เรา 1. personal pronoun: we
2. personal pronoun: I
เห็น hen M เห็น to see
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
หนิ ni M นี่แหละ, เหรอ/หรอ 1. particle used to emphasize a statement or form (or add to) a question {เป็นตาแซบคือหญังหนิ = it's really tasty} {เคี่ยงพอเท่าๆ หนิ = the [radio] is appropriately sized (i.e., not too large)}
2. variant of นี้ = this
Notes: translation to be determined; maybe sometimes like Thai นี่แหละ; other examples given: อยู่ใสหนิ อยู่ตลาดหนิ กินเข้าไป่หนิ
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
พุซาย phu-sa:i H-HR ผู้ชาย man, male
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
นั่ง naŋ H นั่ง to sit
ขอทาน khɔ:-tha:n M-HR ขอทาน 1. beggar
2. to beg
หมวก mu:ak LF หมวก hat
ใบ bai M ใบ 1. leaf {ต้นไม้มีใบสีเขียว = the tree has green leaves}
2. banknote {เทิงมีใบพ้อม เทิงมีเหลียนพ้อม = there are notes as well as coins}
3. clf. for leaves, bank notes, helmets, bowls, jars, pots, boxes {ใบบัว = lotus leaf} {ก่องใบน้อย = a small box} {หม้อใบนี้มีฝาพ้อม = the pot here has a lid, too} {ถ้วยใบสีแดง = a red bowl}
เอา ao M เอา to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of}
วาง wa:ŋ HR วาง to place, to set/put down {โทละสับ/phone: วางสาย = to hang up} {มีเกิบวางอยู่ในก่อง = there are shoes in the box} {มือข้างหนึ่งเขาวางอยู่เทิงโต่ะ = he's put one of his hands on the table}
ไว้ wai HF ไว้ 1. to keep, to put, to place, to retain, to save, to reserve {เขาเอาหัวของเขาไว้ใส = Where does she put her head?} {หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน = dogs are kept/raised in the house} {ไก่เลี้ยงไว้ในคอก = chicken are kept/raised in a coop} {หน้ามันบังไว้ = the face is covered/not visible} {เขาเอาโทละสับวางไว้หู = he holds the phone to his ear}
2. for {นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง = What is an alarm clock for?} {หม้อเอาไว้เฮ็ดแนวกิน = a pot is used to make food} {ก่องเอาไว้เฮ็ดหญัง ก่องเอาไว้ใส่ของ = What is the box for? It's for putting in stuff.}
Notes: see also ไว้ถ้า
ข้างหน้า kha:ŋ-na: LF-LF ข้างหน้า in front, forward
ญก ɲok H ยก 1. to raise {ญกมือขึ้น = to raise the hand} {ญกโตอย่าง = to give an example}
2. to lift {เขากำลังญกก้อนหินขึ้น = he's lifting up the stone}
มือ mʉ: HR มือ 1. hand
2. front leg/paw (e.g., of a cat)
ไหว้ wai LF ไหว้ to salute, to greet, to pay respect
บ่งบอก boŋ-bɔ:k H-LF บ่งบอก to indicate, to imply
ถึง thʉŋ M ถึง about {เว้าถึง = to talk about} {เอ่ยถึง = to mention, to talk about}
กาน ga:n M การ prefix indicating the action of ...
ขอ khɔ: M ขอ 1. to ask for, to request
2. please
เงิน ŋən HR เงิน money
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
อื่น ʉ:n H อื่น other
สิ่ง siŋ H สิ่ง thing, object
ต่างๆ ta:ŋ-ta:ŋ H-H ต่างๆ different, various
เจ้าของ jao-khɔ:ŋ HF-M เจ้าของ 1. personal pronoun: oneself
2. owner
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
ใส sai M (ที่)ไหน 1. where? {สิไปใส = Where are [you] going?} {มาแต่ใส = Where are [you] coming from?} {กะทะอยู่ใส = Where's the pan?}
2. somewhere, anywhere {ใสกะได้ = anywhere, wherever you like}
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สะถานที่ sa-tha:n-ti: M-M-H สถานที่ place, spot, location
ญ่าง ɲa:ŋ H เดิน to walk {เขากำลังญ่างเว้ากัน = they are walking and talking} {ลูกเป็ดญ่างไปนำแม่เป็ด = the ducklings are [walking] following their mother} {เขากำลังญ่างข้ามสะพาน = she's walking over the bridge} {เขาสิญ่างไปใส = Where is he going?}
ผ่าน pha:n H ผ่าน to pass
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
มา ma: HR มา 1. to come
2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person}
เนาะ H เนาะ final particle: makes the statement softer, looking for agreement
อีก i:k LF อีก 1. more, again
2. other, another
จั่งใด jaŋ-dai H-M ยังไง, แบบไหน how, in what manner {บักนาวมันมีลดซาดจั่งใด = Lime fruits have what kind of taste?} {เขาปิดแอจั่งใด = How is he switching off the A/C?} {เทียนใซ้จั่งใด = How's a candle used?} {สิใซ้จั่งใด = how is [it] used?}
จาก ja:k LF จาก 1. from {... เฮ็ดมาจากอี่หยัง = ... is made from what?}
2. to depart
แต่งโต tɛŋ-to: H-M แต่งตัว to dress, to wear
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
พอปะมาน phɔ:-pa-ma:n HR-M-HR พอประมาณ moderately
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
หน่อย nɔ:i H หน่อย a bit, a little bit, not much {as in หน่อยเดียว, หน่อยหนึ่ง}
เบิ่ง bəŋ H ดู 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie}
2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...}
พูมถาน phu:m-tha:n HR-M ภูมิฐาน elegant, dignified, noble
ดู du: M ดู to look
ดี di: M ดี good
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
เกิบผ้าใบ gə:p-pha:-bai LF-LF-M รองเท้าผ้าใบ sneakers
สูด su:t LF สูท suit
แว่นตา wɛn-ta: H-M แว่นตา (eye) glasses
ซง soŋ HR ทรง 1. shape, form
2. as if, like
Notes: translation to be confirmed
บ่แม่น bɔ:-mɛ:n H-H ไม่ใช่ 1. not {เขาเป็นพุหญิง เขาบ่แม่นพุซาย = she's a woman, she's not a man}
2. no
ดอก dɔ:k LF หรอก, ดอก 1. particle used after a negative, relativizing or explanatory statement to make the sense milder {กินเข้าบ่ บ่กินดอก = Are you going to eat [with us]? No.} {เป็นก้อนสี่เหลี่ยม ก้อนน้อยๆ ดอก = These are cubes, small cubes.} {แล้วกะมีลดคันหนึ่งขี่ผ่านมา เป็นลดเก็งดอก = And there's a car passing, a sedan.}
2. particle used to emphasize (not necessarily a negative) contrast
3. particle used for emphasis {ดอกไม้นี้งามบ่ กะงามอยู่ เบิ่งงามๆ ดอก = Is this flower beautiful? Yes, it's beautiful, it looks beautiful}
ขั้น khan LF เมื่อ when, if
ลูบลัก lu:p-lak HF-H รูปลักษณ์ outward appearance
หน้าตา na:-ta: LF-M หน้าตา face